Σχετικά με το Έργο
Αν και συνήθως αόρατοι, οι ατμοσφαιρικοί ρύποι έχουν συχνά σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, τόσο για τις ευπαθείς ομάδες όσο και για το γενικό πληθυσμό. Στην ΕΕ η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι υπεύθυνη για περισσότερους από 1.000 πρόωρους θανάτους κατά μέσο όρο κάθε ημέρα, ενώ τα στοιχεία για την Ελλάδα δείχνουν ότι περίπου 15.000 πολίτες πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει παγκόσμια ανησυχία για το πρόβλημα, οι μετρήσεις της ποιότητας του εξωτερικού αέρα συχνά δεν είναι εύκολα προσβάσιμες από τους πολίτες. Αλλά ακόμα και για περιοχές όπου αυτές είναι άμεσα διαθέσιμες, τα δεδομένα είναι αντιπροσωπευτικά μεγάλων περιοχών και δεν μπορούν να αποτυπώσουν την έκθεση κάθε ατόμου στη ρύπανση και τις αναμενόμενες συνέπειες για την υγεία του.
Η ανάγκη γίνεται πιο επιτακτική για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού που είτε είναι πιο ευπαθείς σε περιβαλλοντικούς παράγοντες (πχ ασθματικοί), είτε εκτίθενται σε επιβαρυμμένα περιβάλλοντα, πχ οι εργαζόμενοι σε εταιρείες ταχυμεταφορών. Ενδεικτικά, έρευνες δείχνουν ότι εργαζόμενοι σε εταιρείες ταχυμεταφορών που κυκλοφορούν στο κέντρο μιας πόλης για μόλις 74 λεπτά κάθε ημέρα, εισπνέουν ατμοσφαιρικούς ρύπους που ισοδυναμούν με το κάπνισμα 980 τσιγάρων τον χρόνο (van der Zee et al., 2016), με ότι αυτό συνεπάγεται για την υγεία τους.
Ο παραδοσιακός τρόπος παρακολούθησης της ποιότητας αέρα βασίζεται σε επίγεια δίκτυα και παρουσιάζει εμφανή μειονεκτήματα με βασικό τον ανεπαρκή αριθμό σταθμών που αδυνατούν να καθορίσουν την πραγματική έκθεση κάθε ατόμου στη ρύπανση. Η προσομοίωση της ποιότητας αέρα μέσω μοντέλων σύντηξης δεδομένων είναι μία καλή εναλλακτική λόγω της ικανότητάς τους να καλύπτουν μικρά και μεγάλα φαινόμενα ρύπανσης. Τόσο τα μοντέλα όσο και οι επίγειοι σταθμοί δεν μπορούν να εντοπίσουν διαφορές στα επίπεδα ρύπανσης σε μικρές αποστάσεις, παρόλο που ακόμα και σε απόσταση λίγων μέτρων η ρύπανση μπορεί να είναι πολύ διαφορετική λόγω των διαφορετικών πηγών.
Το έργο WairIt έρχεται να βελτιστοποιήσει τις υπάρχουσες τεχνικές μέτρησης της προσωπικής έκθεσης των πολιτών στην αστική ατμοσφαιρική ρύπανση με τη χρήση καινοτόμων φορετών αισθητήρων (wearables), προηγμένων τεχνολογιών ενσωμάτωσης δεδομένων, και αλγορίθμων εκτίμησης περιβαλλοντικών δεικτών. Η συλλεγόμενη πληροφορία θα είναι άμεσα διαθέσιμη στα άτομα που φέρουν τα wearables μέσω μιας εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, και σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς μέσω μιας διαδικτυακής πλατφόρμας. Στα πλαίσια του έργου θα γίνει πιλοτική εφαρμογή της λύσης στη Θεσσαλονίκη από εργαζόμενους στην εταιρεία ταχυμεταφορών IDS. Η πιλοτική αυτή εφαρμογή θα οδηγήσει, εκτός των άλλων, σε χαρτογράφηση της αστικής ρύπανσης σε τόσο υψηλή χωρική ανάλυση που παρόμοιά της δεν έχει υπάρξει ξανά στον Ελληνικό χώρο.
Το έργο WairIt έρχεται να βελτιστοποιήσει τις υπάρχουσες τεχνικές μέτρησης της προσωπικής έκθεσης των πολιτών στην αστική ατμοσφαιρική ρύπανση με τη χρήση καινοτόμων φορετών αισθητήρων (wearables), προηγμένων τεχνολογιών ενσωμάτωσηςδεδομένων, και αλγορίθμων εκτίμησης περιβαλλοντικών δεικτών. Η συλλεγόμενη πληροφορία θα είναι άμεσα διαθέσιμη στα άτομα που φέρουν τα wearables μέσω μιας εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, και σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς μέσωμιας διαδικτυακής πλατφόρμας. Στα πλαίσια του έργου θα γίνει πιλοτική εφαρμογή της λύσης στη Θεσσαλονίκη από εργαζόμενους στην εταιρεία ταχυμεταφορών IDS. Η πιλοτική αυτή εφαρμογή θα οδηγήσει, εκτός των άλλων, σε χαρτογράφηση της αστικής ρύπανσης σε τόσο υψηλή χωρική ανάλυση που παρόμοιά της δεν έχει υπάρξει ξανά στον Ελληνικό χώρο.
Το έργο WairIt έχει στόχο την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης λύσης για την παρακολούθηση της προσωπικής έκθεσης κάθε ατόμου στην ατμοσφαιρική ρύπανση και την παροχή προσωποποιημένης πληροφορίας ώστε κάθε άτομο να είναι ενήμερο για τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία του. Όπως προκύπτει από τα παραπάνω αναμένεται πολύ σύντομα μέσα στο έργο να προκύψει μία αρκετά λεπτομερής χαρτογράφηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για τους κύριους οδικούς άξονες της πόλης της Θεσσαλονίκης. Η συνολική λύση μπορεί εύκολα να μεταφερθεί και να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε περιοχή δεδομένου ότι δεν απαιτεί την εγκατάσταση σταθμού ή την χρήση περίπλοκων δικτύων, οπότε και να γίνεται χαρτογράφηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά περίπτωση. Δεδομένου ότι πλέον θα υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα ρύπανσης σε επίπεδο δρόμου ή και πυκνότερα, αναμένεται ότι η λύση WairIt θα κάνει δυνατή την παροχή υπηρεσιών δρομολόγησης, όχι μόνο με βάση τη χιλιομετρική απόσταση, αλλά και τις βέλτιστες περιβαλλοντικές συνθήκες για την διασφάλιση της υγείας του πολίτη.
Σε ότι αφορά την εταιρεία η οποία διαθέτει την λύση WairIt στους εργαζομένους της (στην προκειμένη περίπτωση η IDS courier), έχει πλέον τη δυνατότητα να παρακολουθεί όχι μόνο που βρίσκονται οι εργαζόμενοί της αλλά και σε τι περιβαλλοντικές συνθήκες εκτίθενται. Με το σύστημα της έξυπνης δρομολόγησης αναμένεται η διαφύλαξη της υγείας των εργαζομένων της εταιρείας και κατά συνέπεια η μείωση της ανάγκης για παροχές υγείας και η ελαχιστοποίηση των χαμένων εργατο-ωρών λόγω αδιαθεσιών που συνδέονται με τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Επίσης, η χρήση wearables είναι δυνατό να αυξήσει την αποδοτικότητα των εργαζομένων κατά 8.5% και την αίσθηση ικανοποίησης από τον εργοδότη τους (“The human cloud at work”, 2014). Κατά αντιστοιχία η λύση μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε φορέα, πχ από Δήμους που θέλουν να την παρέχουν στους πολίτες τους ή από ΜΚΟ προς τα μέλη τους, αλλά και από μεμονωμένους ιδιώτες με ανάλογα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν την πλατφόρμα για τη λήψη ορθών περιβαλλοντικών αποφάσεων, και την αξιολόγηση μέτρων μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προτείνονται σε συμμόρφωση της κείμενης νομοθεσίας. Από περιβαλλοντικής απόψεως, το WairIt επιτρέπει στο ευρύ κοινό να αποκτήσει βασική γνώση για τους διάφορους τύπους ρύπων, τα επίπεδά τους στην ατμόσφαιρα και τη διασύνδεσή τους με τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Επίσης, ο μεγάλος όγκος δεδομένων για την ποιότητα του αέρα θα συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση του προβλήματος και των πηγών του, ενώ θα βοηθήσει στη χάραξη πολιτικής στους τομείς της προστασίας του περιβάλλοντος, της εξασφάλισης της δημόσιας υγείας και του σχεδιασμού των μεταφορών. Μακροπρόθεσμα η πλατφόρμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως εκπαιδευτικό εργαλείο για την ευαισθητοποίηση των πολιτών και την κατανόηση των αιτιών που επιβαρύνουν το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Τέλος, η λύση WairIt αναμένεται να εμπνεύσει υγιή περιβαλλοντικά πρότυπα συμπεριφοράς, καθώς θα ενημερώνει τους χρήστες για συγκεκριμένες πρακτικές περιορισμού της συνεισφοράς τους στο πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε τοπικό επίπεδο.
Το Έργο
Τίτλος Ερευνητικού Έργου:
Παρακολούθηση της προσωπικής έκθεσης του πληθυσμού στην ατμοσφαιρική ρύπανση με τη χρήση φορετών μετρικών συσκευών (wearables) και προηγμένων μεθοδολογιών προσωποποιημένης πληροφόρησης
Χρηματοδοτική Στήριξη
Επιστημονική Περιοχή:
Τομέας 4-ΠΒΑ Περιβάλλον και επιστημονική ανάπτυξη
Διάρκεια Χρηματοδότησης:
30 Μήνες
Στοιχεία Επικοινωνίας
Δάφνη Δεληογλάνη
Project Manager – ΔΡΑΞΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ Α.Ε., με Μεταπτυχιακό στο Ατμοσφαιρικό Περιβάλλον
Συντονιστής και Υπεύθυνος έργου
+30 2310 274566
ddelioglani-at-draxis.gr